Salam Ahad,
Hari ni tak ada cerita tentang putu..
hihi, tapi nak bercakap bab kesihatan wanita sikit. Kali ini entri
berkaitan jangkitan salur kencing : punca dan cara mengatasi
Pernah dengar tentang ‘jangkitan trek urinari’? Maksudnya salur kencing lah.
Gejala ini lazim berlaku di kalangan kita terutama kaum wanita, cuma yang kita mungkin tidak ketahui adalah apakah ia dan apakah puncanya?
Jangkitan trek urinari adalah jangkitan
yang berlaku pada sistem saluran kencing.Trek urinari terdiri daripada
organ yang mengumpul, menyimpan serta mengeluarkan air kencing daripada
badan iaitu, buah pinggang (kidney), ureter, pundi kencing (bladder) dan
salur kencing (uretra) .
Jangkitan jenis ini jarang mendatangkan
komplikasi tetapi boleh mengundang masalah kesihatan yang serius jika
jangkitan telah merebak ke bahagian buah pinggang. Ok, apa kata kita
lihat dulu fungsi-fungsi organ secara umum.
Fungsi-fungsi Organ
Mengumpul bahan kumuh dan lebihan air daripada darah dalam bentuk air kencing.
Membawa air kencing daripada buah pinggang ke pundi kencing .
Menyimpan air kencing dan menolak keluar air kencing apabila mencapai takat penuh.
Tiub kecil yang membawa keluar air kencing daripada pundi kencing semasa kencing.
Ok, fungsi-fungsi organ sudah diketahui so bagaimana agaknya jangkitan bermula ?
Jangkitan lazimnya bermula di trek
urinari bahagian bawah (salur kencing & pundi kencing) tetapi jika
tidak dirawat, ia boleh merebak ke trek urinari bahagian atas (ureter
& buah pinggang). Jangkitan di pundi kencing (sistitis) adalah jenis
jangkitan yang lazim berlaku.
Jangkitan di bahagian salur kencing
dikenali sebagai uritritis manakala jangkitan di buah pinggang
(pilonefritis)memerlukan rawatan segera kerana boleh menyebabkan
gangguan fungsi buah pinggang dan juga kematian bagi kes yang teruk.
Siapa berisiko mendapat jangkitan salur kencing atau trek urinari ?
Jangkitan trek urinari boleh berlaku
dalam kalangan lelaki, wanita & kanak-kanak. Namun begitu biasanya
wanita mudah mendapat jangkitan ini iaitu dalam nisbah 5:2 berbanding
lelaki dan 1:5 di kalangan wanita daripada pelbagai peringkat umur.
Punca-punca Jangkitan
1. Dianggarkan 80% kejadian jangkitan
trek urinari disebabkan oleh bakteria yang terdapat di bahagian anal
(salur najis). Pada bahagian ini, ia tidak akan memberi sebarang kesan
penyakit, namun jika ia tiba di bahagian sistem kencing, jangkitan akan
berlaku.
2. Bakteria penyebab masalah ini dikenali sebagai Escherishia coli (E.coli).
Lain-lain bakteria yang turut menyumbang kepada jangkitan adalah
staphylococcus, chlamydia trachomatis dan mycoplasma hominis. Saluran
masuk bakteria adalah melalui salur kencing , di mana lazimnya badan
manusia dapat menyingkirkan bakteria ini tanpa sebarang simptom.
Golongan mudah terdedah kepada jangkitan ini adalah wanita & warga
emas.
3. Jangkitan trek urinari lazim berlaku
di kalangan wanita disebabkan ukuran salur kencing wanita yang lebih
pendek (3.8 cm/1.5 inci) berbanding lelaki (20 cm/8 inci) serta
kedudukan salur kencing wanita yang lebih hampir dengan anus (saluran
najis)
4. Tersekatnya aliran keluar air kencing disebabkan tumor atau batu karang di pundi kencing.
5. Aktiviti seks yang terlalu aktif juga
boleh menyebabkan jangkitan terutama apabila berlakunya iritasi pada
salur kencing. Iritasi pada lapisan mukosa salur kencing, menyediakan
keadaan lembap sesuai untuk pertumbuhan bakteria ke dalam trek urinari.
6. Penggunaan produk feminin/intimasi yang kuat kandungannya menyebabkan iritasi pada salur kencing.
7. Penggunaan alat-alat pencegah kehamilan seperti diafram juga mendedahkan wanita kepada risiko jangkitan.
8. Jangkitan dalam kalangan wanita yang
telah menopaus (putus haid) pula adalah disebabkan oleh penipisan dan
kelemahan tisu vagina, salur kencing dan dasar pundi kencing akibat
kemerosotan hormon estrogen.
9. Wanita mudah mendapat jangkitan jika
turut menghidap diabetes atau lain-lain penyakit kronik yang mengganggu
ketahanan badan terhadap jangkitan.
10. Pengambilan ubatan tertentu seperti kortison dalam dos yang tinggi mendedahkan wanita terhadap risiko jangkitan.
Simptom Jangkitan Trek Urinari
-
Saluran kencing rasa pijar /terbakar semasa kencing
-
Kencing kerap dengan kuantiti air kencing yang sedikit setiap kali kencing.
-
Rasa terdesak untuk kencing.
-
Kehadiran darah dalam air kencing.
-
Keluar cecair kekuning-kuningan dari salur kencing. Sakit di bahagian belakang atau bawah abdomen (bahagian pelvik).
-
Letih lesu
-
Demam rendah
-
Air kencing berwarna keruh,gelap dan berbau kuat.
Komplikasi
Jika rawatan awal diabaikan,ia boleh
menyebabkan masalah kesihatan yang lebih serius seperti penyakit
polinefritis yang menyebabkan kerosakan kekal pada ginjal. Bagi ibu
hamil pula,berisiko melahirkan
bayi kurang berat badan dan kelahiran pra-matang. Si ibu juga berkemungkinan berhadapan dengan risiko tekanan darah tinggi.
Kaedah Mengesan Jangkitan Trek Urinari ?
Ujian air kencing dilakukan untuk
melihat jenis bakteria dan mengenalpasti jenis antibiotik yang boleh
memusnahkan bakteria tersebut.
Kaedah Rawatan
-
Rawatan antibiotik diberi untuk merawat jangkitan berdasarkan jenis bakteria yang hadir di dalam air kencing.
-
Ubat penahan kesakitan.
-
Ubat demam.
Langkah-langkahan Pencegahan ( Mencegah lebih baik daripada merawat )
-
Minum lebih air iaitu sekurang-kurangnya 8 gelas sehari untuk menyingkirkan bakteria daripada sistem kencing.
-
Elakkan menahan kencing (membiarkan
pundi kencing penuh akan menggalakkan pembiakan bakteria dalam air
kencing yang lama bertakung di dalam pundi kencing)
-
Cuci & lap kering bahagian sulit
dengan pergerakan dari atas menghala ke bawah (vagina ke anus) terutama
selepas membuang air besar. Pastikan bahagian sulit sentiasa dalam
keadaan kering.
-
Pakai seluar dalam yang diperbuat daripada kain kapas.
-
Pakai seluar/jeans yang agak longgar untuk memastikan bahagian sulit sentiasa kering.
-
Kencing setiap kali selepas melakukan
hubungan intim untuk mengeluarkan bakteria yang mungkin masuk ke salur
kencing semasa aktiviti tersebut.
-
Gunakan kondom semasa melakukan hubungan intim untuk mengurangkan risiko mendapat infeksi.
-
Elakkan penggunaan produk feminin yang boleh memberi kesan iritasi pada salur kencing.
-
Gunakan produk feminin yang lembut
& bebas pewangi. Bagi wanita yang mengawal kesuburan, elakkan
mengguna kaedah diafram & penggunaan spermisid kerana kedua-dua
kaedah ini didapati berisiko mendedahkan wanita terhadap jangkitan trek
urinari. Pilih kaedah perancang kesuburan yang lain.
** Sumber : Majalah Rapi Julai 06
Info : http://apacerita.com/kesihatan/jangkitan-salur-kencing/